α – medhal / prologue: Nasıl bir çağ bu çağ?
Tebliğin başlığının imâ, iddia ve işaret
ettiği hayatiyet ve ehemmiyet şu hüküm cümlesininin acilen görünür kılınmasını
icbar ediyor: Bilimsel ve Teknolojik Gelişmelerin sosyo-kültürel etkilerinin Türkiye
Toplumsal Formasyonu medyasındaki verili (hakikatlerle mutabık ve kaliteli) yansımaları
/ görünürlükleri, maalesef, YOK MESABESİNDEDİR!
Hüküm argümantasyonunu peşinen dillendirdikten sonra, ilkin ‘insan – eşya – Dünya – bilim ve teknoloji – medya – eğitim – okuryazarlık’ fenomenlerini (karşılıklı ilişkileri içerisinde ördükleri çok katmanlı /
boyutlu Büyük Resim'e işaret ederek) anlamlandırmaya çalışacağım, ardından da bilimsel
ve teknolojik gelişmelerin medyamızdaki
kaliteli görünürlüğünün arttırılmasına ve insanımızın
bilim ve teknoloji okuryazarlığı ile bu temelde oluşacak olan B&T (bu kısaltma, bu metinde yerine göre ya 'bilim ve teknoloji', ya da 'bilimsel ve teknolojik' ifadelerinin ikamesidir) algısı, duyarlılığı ve formasyonun geliştirilmesine yönelik somut önerilerimi (kuracağım / öreceğim MATRİS içerisinde) paylaşacağım.
Behçet
Necatiğil ‘Kilim’
şiirinde ‘çok çiğ çağ’ bu çağ diye
tarif ediyor kendisini kuşatan, parçası olduğu dönemi. Edebiyat aleminden bilim ve teknolojinin kozmosuna
transfer olduğumuzda bu çağ, hiç
kuşkusuz, ‘bilimsel devrimlerin ve bunların teknolojik uygulamalarının günden güne
(üstel olarak) hızlandığı ve derinleştiği bir çağ’dır. Yanı sıra bu çağı ‘bir
taraftan söz konusu devrimleri ve uygulamalarını mümkün kılan ve alanın
profesyonellerine yönelik olan temel ve tatbiki bilimler eğitimlerinin, diğer
taraftan ise, Büyük İnsanlık Ailesi’nin genelinin bilim ve teknoloji
okuryazarlığının geliştirildiği bir süreç’ şeklinde nitelemek de
mümkündür.
Bilim
ve Teknoloji (B&T) gelişmeleri, varoluşun karşımıza çıkardığı risk ve fırsatlara uygun cevaplar
vermemizi sağlarken, aynı zamanda, bizatihi kendileri de, uygulanmalarının neticesi olarak, sayısız ‘risk ve fırsat’ pencereleri açıp, bunlara uygun çözümler
üretmemize yardımcı olur.
İnsanlığı günümüze, 2017’nin Mart’ına taşıyan söz konusu
gelişmelerden a-(Büyük Veri, Master Algoritma ve Akılı Algoritma fazında) Yapay Zekâ (YZ),
b-Robotik (R), c- Moleküler Biyoloji (MB) ve Genetik Mühendisliği (GM) ve d-Nano
Teknoloji (NT), e-İlk dört maddenin çeşitli oranlarda aranjmanının yaratacağı 4. ve 5. Sanayi Devrimi'ne ait olan gelişmelerin, kısa periyotta (önümüzdeki birkaç
yılda), başta Bilimsel ve Teknolojik (B&T)
mahiyettekiler olmak üzere, bütün beşeri
ve gayri beşeri süreçleri katlamalı
(üstel, exponential) ve dramatik (trajedik?!) şekilde tayin edeceği
söylenebilir. Bir başka deyişle B&T
eğitim, B&T devrimler ve Büyük
İnsanlık Ailesi’nin B&T
okuryazarlığı bu tebliğ boyunca referans verilecek olan bütün gelişmelerde
ya aktif ya da re-aktif olarak devredir.
|
Geleceğimizin resmi bu mu? |
β – Kriz = tehdit + fırsat
İdeografik (şekilleri belli seslere işaret eden harfler değil, doğrudan
doğruya fikirlerin kendisine referans veren semboller olan) alfabelerin başında
Çin alfabesi gelir. Çin İdeogramı’nda ‘kriz’e tekabül eden
sembolün hem ‘tehdit’ ve hem de ‘fırsat’ anlamlarına geldiği epeydir yaygın
kabul görmektedir. Esasen hakikatle gayrı-mutabık
bu popüler yanlış, bu ‘galat-I meşhur’, literature girmesini Bradford Smith’in (‘Niçin Kendimize Benzeriz?’ ismiyle Türkçeye kazandırılan) ‘Why
We Behave Like Americans?’ kitabına; küresel bilinirlik kazanmasını ise, bu
argümanı bir konuşmasında kullanan J. F.
Kennedy’e borçludur. Galat-ı meşhur lügat-ı fasiğe evlâdır
argümantasyonundan hareketle, ‘kriz =
tehdit + fırsat’ denklemin ‘hakikatle
mutabık’ olduğu bir anlam uzayında
devam edelim.