bu aralar yazmakta olduğum bir yazı için kuantum okuyorum ağırlıklı olarak.
bu okumalarım sırasında kuantum teorisine dair demir leblebi mahiyetinde çok sayıda problemle uğraşırken, konunun esası bakımından side effect sayılabilecek yeni bir mesele ile daha cebelleşmek zorunda kaldım.
schröndiger'in kedisi düşünce deneyine dair çalıştığınızda, birçok kaynakta (kuantum dalga mekaniğinin genel kabul gören bir popüler yorumuna göre) schrödinger'in kedisinin gözlemlenmediğinde aynı zamanda hem ölü ve hem de diri olduğuna hükmedildiğini okursunuz.
oysa meseleyi daha derinlemesine çalıştığınızda, bu ifadeye itiraz eden akademik metinlere erişirsiniz.
bu akademik metinlerde, söz konusu kurmaca vakâyı, schrödinger'in kedisi düşünce deneyini açıklayan ifadelerin kuantum dalga mekaniğiyle mutabık olan doğru teorik formülasyonunda schrödinger'in kedisinin ne ölü ve ne de diri olduğu ifade edilir.
imsi soru(m) şudur:
bir olgunun / vakânın / entitenin / fenomenin aynı anda 'hem öyle ve hem de böyle' olmaklığı ile aynı anda 'ne öyle ve ne de böyle' olmaklığı arasındaki fark nedir, bu fark ciddi midir?
bu fark kemiyete (niceliğe) mi yoksa keyfiyete(niteliğe) mi dair olduğuna nasıl karar verebiliriz?
aynı anda hem öyle ve hem de böyle
ve
aynı anda ne öyle ne de böyle arasındaki farka dair hakikatla mutabık lâkırdı etmek istediğimizde ne söylememiz icap eder?
dikkat edilirse artık kuantum dalga mekaniğinin iştigal sahasından ziyade, dil felsefesiyle ve mantıkî hükümler ve değerler alanında olduğumuz rahatlıkla görülecektir.
evet, dil felsefesi, mantık ve kuantum dalga mekaniğine göre bu soruyu nasıl cevaplayabiliriz?
tp komünitisinin mensuplarının cevaplarının girdiğim mezkûr teorik açmazın çözümünde anahtar rol oynayabileceğini umuyorum. bu bakımdan da bu konuya zaman ayırabilecek herkesin cevabını merak ve heyecanla beklemekteyim tabiatıyla.
ve meselâ 12 cm topuklu ayakkabılara fetişistçe meftun olduğunu buradaki metinlerinden öğrenemek bahtiyarlığına erdiğim leydidasfaltina ne derler aceba bu hususta ?
bu okumalarım sırasında kuantum teorisine dair demir leblebi mahiyetinde çok sayıda problemle uğraşırken, konunun esası bakımından side effect sayılabilecek yeni bir mesele ile daha cebelleşmek zorunda kaldım.
schröndiger'in kedisi düşünce deneyine dair çalıştığınızda, birçok kaynakta (kuantum dalga mekaniğinin genel kabul gören bir popüler yorumuna göre) schrödinger'in kedisinin gözlemlenmediğinde aynı zamanda hem ölü ve hem de diri olduğuna hükmedildiğini okursunuz.
oysa meseleyi daha derinlemesine çalıştığınızda, bu ifadeye itiraz eden akademik metinlere erişirsiniz.
bu akademik metinlerde, söz konusu kurmaca vakâyı, schrödinger'in kedisi düşünce deneyini açıklayan ifadelerin kuantum dalga mekaniğiyle mutabık olan doğru teorik formülasyonunda schrödinger'in kedisinin ne ölü ve ne de diri olduğu ifade edilir.
imsi soru(m) şudur:
bir olgunun / vakânın / entitenin / fenomenin aynı anda 'hem öyle ve hem de böyle' olmaklığı ile aynı anda 'ne öyle ve ne de böyle' olmaklığı arasındaki fark nedir, bu fark ciddi midir?
bu fark kemiyete (niceliğe) mi yoksa keyfiyete(niteliğe) mi dair olduğuna nasıl karar verebiliriz?
aynı anda hem öyle ve hem de böyle
ve
aynı anda ne öyle ne de böyle arasındaki farka dair hakikatla mutabık lâkırdı etmek istediğimizde ne söylememiz icap eder?
dikkat edilirse artık kuantum dalga mekaniğinin iştigal sahasından ziyade, dil felsefesiyle ve mantıkî hükümler ve değerler alanında olduğumuz rahatlıkla görülecektir.
evet, dil felsefesi, mantık ve kuantum dalga mekaniğine göre bu soruyu nasıl cevaplayabiliriz?
tp komünitisinin mensuplarının cevaplarının girdiğim mezkûr teorik açmazın çözümünde anahtar rol oynayabileceğini umuyorum. bu bakımdan da bu konuya zaman ayırabilecek herkesin cevabını merak ve heyecanla beklemekteyim tabiatıyla.
ve meselâ 12 cm topuklu ayakkabılara fetişistçe meftun olduğunu buradaki metinlerinden öğrenemek bahtiyarlığına erdiğim leydidasfaltina ne derler aceba bu hususta ?
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder