Seni anlıyorum: kullanışlı ve kuyruklu bir yalan

Gündelik konuşmalarımızda sık sık tekrarladığımız için adeta klişe haline gelen bir ifade vardır: birçok durumda muhatabımıza 'seni anlıyorum' deriz.

Bu lâfın, insanoğlu (niçin kızı değil de oğlu deriz, orası da ayrı bir tartışma konusudur doğrusu!) dediğimiz Homo Sapiens'ın türünün, yüz binlerce yıllık tarihsel gelişimi içerisinde, icat ettiği en kullanışlı ifadelerden birisi; yanı sıra da, gerçek bir kuyruklu yalan olduğunu düşünüyorum.

Yukarıdaki hükmümü, beynin zekâ (bilinç, idrak, hafıza, benlik...) denilen yeteneği üzerinden gerekçelendirmeye çalışacağım.

Bu gerekçelendirmemi ise, sosyal medyada (önemine binaen belirli aralıklarla) paylaştığım, bazı denemelerimde de kendisine gönderme yaptığım bir argümantasyon üzerine bina etmeye gayret edeceğim. 

İşte söz konusu ettiğim o argümantasyon:

'Beynimiz, kendisini anlayabileceği kadar basit olsaydı, bu iş için gerekli olan kompleks akıl yürütmeleri gerçekleştiremez ve kendisini anlayamazdı. Şayet kompleks akıl yürütmeleri gerçekleştirecek denli karmaşık olsaydı, bu kez de bu denli karmaşık olduğu için kendisini anlayamazdı'.

Bu ifade hakikatle mutabıksa şayet (belirtmeden geçemeyeceğim: onun doğruluğuna inananlardanım); diğer bir deyişle, beynimiz basit de olsa, karmaşık da, kendisini anlayacak nitelikte değilse, bu, 'beynimiz hiç bir durumda ve şekilde, hiç bir hal ve şartta kendisini anlamaya ehil, mümeyyiz, elverişli, yetenekli ve yetkili değildir' demektir. 

Bu hüküm, rahatlıkla görülebileceği üzere, şu anlama da gelmektedir:

İnsan, kendisini anlayabilecek kapasiteye sahip değildir!

Yukarıda iddia (argüman, hipotez) doğruysa (ki, bunun da doğruluğuna inananlardanım) şayet; başka bir ifadeyle, kendimizi anlamaktan her hal ve şart altında uzaksak eğer, bu durumda başkalarını anlamaya asla ve kata muvaffak olamayız. Kendisini anlamaktan aciz olan başkasını nasıl olur da anlayabilir, öyle değil mi?!?

Öyleyse şu hüküm de hakikatle mutabıktır:

'İnsan başkasını anlayacak yetenek ve kapasiteye haiz değildir!'.

İşte bu yüzden de 'seni anlıyorum' lâkırdısı, Homo Sapiens'in yüz binlerce yıldan beri uydurduğu ve tadavüle soktuğu yalanların hem en kullanışlısı ve hem de en kuyruklusudur.